Iedereen heeft zijn eigen taalniveau. Dit taalniveau beïnvloedt niet alleen hoe we spreken, maar ook hoe we teksten begrijpen. In dit artikel duiken we in de wereld van taalniveaus, van A1 tot C2, en ontdekken we waarom ze zo cruciaal zijn voor effectieve communicatie.
Wat zijn taalniveaus?
Het concept van taalniveaus werd in 2001 geïntroduceerd door de Raad van Europa. Het Gemeenschappelijke Europees Referentiekader (ERK) dient als richtlijn om zowel personen als teksten te categoriseren op hun taalvaardigheid. Als tekstschrijver en communicatiemedewerker is het dan ook van onschatbare waarde om te weten wie je lezer is en welk taalniveau het beste aansluit.
De Verschillende Taalniveaus in Nederland
Nederlandse taalgebruikers worden onderverdeeld in zes categorieën. Variërend van het eenvoudige A1 tot het complexe C2.
Taalniveau A1:
Een beginnend taalgebruiker op A1-niveau begrijpt eenvoudige woorden en korte zinnen. Denk aan kinderen in de basisschoolleeftijd of migranten die net hun inburgeringscursus hebben gedaan
Bijvoorbeeld: “Ik ben Lot. Hoe heet jij?”
Taalniveau A2:
A2 is het niveau van een basisgebruiker en omvat iets langere zinnen. Vergelijkbaar met jongeren die net van de basisschool afkomen of laaggeletterden.
Bijvoorbeeld: “Ik woon in Amsterdam en werk in een café in de buurt.”
Taalniveau B1:
Het meest gangbare niveau in Nederland is B1. Dit taalniveau richt zich op eenvoudige en duidelijke taal. Teksten op B1-niveau zijn goed te begrijpen voor mensen die niet dagelijks met taal en tekst bezig zijn.
Bijvoorbeeld: ” Met Aanvullende PensioenOpbouw bouw je vermogen op om je AOW en pensioen aan te vullen.”*
Taalniveau B2:
Mensen met een vervolgopleiding beheersen doorgaans taalniveau B2. Zij begrijpen complexere teksten. Vooral binnen hun beroeps- of interessegebied. Voorbeeld: ” In het najaar van 1996 ontdekt de buitenlandse pers het ‘poldermodel’. Er verschijnen lovende artikelen over de manier waarop de Nederlandse overheid de economie heeft hervormd en de sociale verzekeringen gesaneerd. Daarbij worden meer banen gecreëerd dan in de VS, mede door de langdurige loonmatiging en de flexibele arbeidsmarkt.”**
Taalniveau C1:
Mensen met taalniveau C1 begrijpen moeilijke, lange teksten, inclusief abstracte taal en vaktaal. Denk aan poëzie en literatuur. Voorbeeldzin: ” Zo, o geweten, maken jullie allemaal lafaards van ons, en de vurige oorspronkelijke resolutie vervalt tot de bleke blik van het denken”***
Taalniveau C2:
Iemand met het hoogste taalniveau, C2, begrijpt alles in het Nederlands. Zelfs complexe en gespecialiseerde teksten. Denk bijvoorbeeld aan wetsteksten of juridische correspondentie.
Voorbeeldzin: “Ik herroep alle eerder door mij gemaakte uiterste wilsbeschikkingen, waaronder hetgeen ik bij een eventueel eerder codicil, daaronder niet begrepen een donorcodicil, heb bepaald.”****
Het meest voorkomende taalniveau
B1 is een taalniveau dat veel mensen begrijpen. Bij dit taalniveau wordt geschreven met korte zinnen en begrijpelijke woorden. Wanneer je een brede doelgroep hebt en het lastig is om te bepalen wat het precieze taalniveau is. Dan is B1 voor je teksten de veiligste keuze. Ook voor mensen met een hoger taalniveau zijn B1 teksten prettig om te lezen. De kans dat jouw brede doelgroep de B1 teksten begrijpt is dan ook heel groot.
Welk Taalniveau Kiezen?
Kies je taalniveau zorgvuldig, afhankelijk van je doelgroep. Overweeg doelgroeponderzoek om het juiste taalniveau te bepalen. Hoe hoger het taalniveau, hoe langer en moeilijker de woorden, zinnen en teksten mogen zijn. Toch is het mijn advies om zoveel mogelijk B1 te gebruiken. Het leest prettiger en bespaart tijd, ongeacht je publiek. Heb je bepaald welk taalniveau het beste past? Maak dan vervolgens een schrijfwijzer voor je organisatie. Neem hierin op aan welk taalniveau teksten moeten voldoen, of teksten in de u- of je-vorm geschreven moeten worden en andere punten waaraan de teksten van jouw organisatie moeten voldoen. Bijvoorbeeld een lijst met verboden woorden. Dit helpt bij eenduidige communicatie.
In een wereld van taaldiversiteit is het begrijpen van taalniveaus essentieel. Door bewust te kiezen voor het juiste niveau, ontsluit je effectieve communicatie en verbind je met een breder publiek. Kies verstandig, schrijf helder, en laat je boodschap resoneren op elk taalniveau.
** Tekst uit oefening voor staatsexamen https://nt2taalmenu.nl/nt2-b2-oefeningen/
***Shakespear
****Tekst uit een testament
